Als fotograaf krijg ik wel eens de vraag welke camera ik mensen aanraad. Het is een simpele vraag die velen logischerwijs hebben, maar het antwoord is vaak afhankelijk van talloze zaken. Voor elke regel geldt wel een uitzondering, en het gevaar van oversimplificatie is groot. Veel hangt ook af van je eisen. Toch zijn er wel een aantal tips te geven waar je als beginner veel aan kunt hebben.
Budget
Wat is je budget? Het is belangrijk om van tevoren na te gaan wat je wilt betalen. Reserveer zo’n 60-70% voor andere zaken, zoals lenzen, een goede monitor met een groot kleurenbereik of een statief. Het is natuurlijk waar dat de ene camera beter is dan de andere, maar de verschillen zijn tegenwoordig minder groot dan velen denken. De grootste winst zit elders. Uiteraard in je expertise en je vaardigheden, maar ook in de compleetheid van je systeem, oftewel de ‘randapparatuur’. Voor bijvoorbeeld nachtfotografie is een statief minstens zo belangrijk als de camera.
Autofocus
Veel hangt af van het soort foto’s dat je wilt maken. Voor bijvoorbeeld professionele sportfotografie is een superieure autofocus onmisbaar. Maar de camera’s die daarvoor worden gebruikt, vallen waarschijnlijk buiten je budget. Als beginner kun je vaak met minder af. Daarbij is het belangrijk om te letten op de lichtwaarde waarbij een camera nog steeds kan scherpstellen. De betere modellen (1000 euro en meer) kunnen dat bij -2EV of zelfs -3EV, wat hetzelfde is als maanlicht. Als je dit niet nodig hebt, kun je vaak volstaan met -1EV. Veel instapmodellen (500-600 euro) voorzien hierin.
Beeldsensor
Beeldsensoren zijn er in alle soorten en maten, maar verreweg het belangrijkste kenmerk is de grootte van het beeldsensoroppervlak. Hoe groter de sensor, hoe beter de beeldkwaliteit. Met name bij matig licht, zoals binnenshuis of in de schemering. Maar dit betekent niet dat je ook automatisch de camera met de allergrootste (en duurste) sensor moet hebben. Kleinere sensoren hebben ook voordelen, zoals een grotere scherptediepte, wat voor sommige shots erg handig kan zijn. Voor normale prints en online gebruik zijn de sensormaten M43 en APS-C vaak meer dan voldoende. Full frame, wat veel professionals gebruiken, vereist ook grotere, zwaardere en duurdere lenzen.
*Tip*
Op diverse websites, zoals dpreview.com, kun je van veel camera's onbewerkte foto's downloaden die onder verschillende lichtomstandigheden zijn gemaakt. Hoe groot, en vooral hoe belangrijk de verschillen zijn, kun je daarmee zelf vaststellen. De resultaten zullen je wellicht verrassen. In eerdere blinde tests waren de verschillen ook voor getrainde ogen lastig te onderscheiden.
Lenzen
Lenzen of objectieven, zoals ze vaak door fotografen worden genoemd, zijn veruit je belangrijkste investering. Zet een goede lens op een ‘beginnerscamera’, en het verschil in resultaat is verbluffend. Het is te merken in scherpte, kleur, en contrast, maar vooral ook in lichtsterkte en de zachte overgangen in de weergave van gedeelten die niet in focus zijn. Het lijkt misschien raar dat een stukje glas zo veel kan uitmaken, maar je kunt het ook anders zien: een camera is eigenlijk gewoon een doos met een gaatje. Velen kopen een nieuwe camera om dan tot de ontdekking te komen dat hun foto's niet wezenlijk zijn veranderd. Anno 2017 zijn ook heel veel camera’s ongelooflijk goed, ondanks hun specifieke sterktes en zwaktes, en ze zijn ook veel beter dan de apparatuur waar professionals vroeger mee werkten en toch de meest schitterende foto’s mee maakten.
Comfort en gemak
Een camera is natuurlijk geen kledingstuk, maar de vraag hoe een specifiek model in de hand ligt, is zeker niet onbelangrijk. Vaak wordt hier snel aan voorbijgegaan, terwijl het van grote invloed is op het gebruiksplezier en de mogelijkheid om snel en gemakkelijk settings te veranderen. De glans van een nieuwe aankoop vervaagt snel, maar dat geldt niet voor eventuele irritaties over een oculair (kijkglas), het menu, de bediening, en de plaatsing van de knoppen. Wat voor jou het beste is, kun je echter alleen zelf vaststellen. Probeer een aankoop dus bij voorkeur eerst uit in de winkel. Een miskoop is anders zo gemaakt.
Goedkoper en een maatje kleiner
Overweeg om een ouder model te kiezen. Dat is vaak goedkoper, en het verschil is minder groot dan de marketing van fabrikanten je wil doen geloven. Sluit de basismodellen niet bij voorbaat uit. Gevorderden kiezen vaak voor geavanceerdere modellen, maar voor een belangrijk deel is dat terug te voeren op functionaliteiten die beginners nooit gebruiken. Denk aan de mogelijkheid om lenzen te kalibreren voor een specifieke camera. Zoiets is minder relevant als je alleen lenzen met een klein diafragma (f/3.5-f5.6) hebt, want de autofocus is dan ook minder foutgevoelig door de grotere scherptediepte. Professionals waarderen vaak de grotere instelbaarheid van de geavanceerdere modellen, omdat ze finetuning bieden voor een optimale kwaliteit. Voor beginners is dat meestal een brug te ver.
Tot slot
Uiteindelijk is de echte winst vooral te vinden in lenzen, lichttechniek en de nabewerking. Technisch gezien wel te verstaan. De creatieve kant is een ander verhaal. Zowel TIME Magazine als Vogue hebben op de cover foto’s geplaatst die met een smartphone zijn gemaakt, en hoewel daar wel iets op valt af te dingen, is de boodschap duidelijk: zoek de winst vooral in je skills en visie. Dat levert meer op. Pluspunt: het geld dat je hierdoor overhoudt, kun je mooi besteden aan bijvoorbeeld... een verre vakantie. ;-)
Budget
Wat is je budget? Het is belangrijk om van tevoren na te gaan wat je wilt betalen. Reserveer zo’n 60-70% voor andere zaken, zoals lenzen, een goede monitor met een groot kleurenbereik of een statief. Het is natuurlijk waar dat de ene camera beter is dan de andere, maar de verschillen zijn tegenwoordig minder groot dan velen denken. De grootste winst zit elders. Uiteraard in je expertise en je vaardigheden, maar ook in de compleetheid van je systeem, oftewel de ‘randapparatuur’. Voor bijvoorbeeld nachtfotografie is een statief minstens zo belangrijk als de camera.
Autofocus
Veel hangt af van het soort foto’s dat je wilt maken. Voor bijvoorbeeld professionele sportfotografie is een superieure autofocus onmisbaar. Maar de camera’s die daarvoor worden gebruikt, vallen waarschijnlijk buiten je budget. Als beginner kun je vaak met minder af. Daarbij is het belangrijk om te letten op de lichtwaarde waarbij een camera nog steeds kan scherpstellen. De betere modellen (1000 euro en meer) kunnen dat bij -2EV of zelfs -3EV, wat hetzelfde is als maanlicht. Als je dit niet nodig hebt, kun je vaak volstaan met -1EV. Veel instapmodellen (500-600 euro) voorzien hierin.
Beeldsensor
Beeldsensoren zijn er in alle soorten en maten, maar verreweg het belangrijkste kenmerk is de grootte van het beeldsensoroppervlak. Hoe groter de sensor, hoe beter de beeldkwaliteit. Met name bij matig licht, zoals binnenshuis of in de schemering. Maar dit betekent niet dat je ook automatisch de camera met de allergrootste (en duurste) sensor moet hebben. Kleinere sensoren hebben ook voordelen, zoals een grotere scherptediepte, wat voor sommige shots erg handig kan zijn. Voor normale prints en online gebruik zijn de sensormaten M43 en APS-C vaak meer dan voldoende. Full frame, wat veel professionals gebruiken, vereist ook grotere, zwaardere en duurdere lenzen.
*Tip*
Op diverse websites, zoals dpreview.com, kun je van veel camera's onbewerkte foto's downloaden die onder verschillende lichtomstandigheden zijn gemaakt. Hoe groot, en vooral hoe belangrijk de verschillen zijn, kun je daarmee zelf vaststellen. De resultaten zullen je wellicht verrassen. In eerdere blinde tests waren de verschillen ook voor getrainde ogen lastig te onderscheiden.
Lenzen
Lenzen of objectieven, zoals ze vaak door fotografen worden genoemd, zijn veruit je belangrijkste investering. Zet een goede lens op een ‘beginnerscamera’, en het verschil in resultaat is verbluffend. Het is te merken in scherpte, kleur, en contrast, maar vooral ook in lichtsterkte en de zachte overgangen in de weergave van gedeelten die niet in focus zijn. Het lijkt misschien raar dat een stukje glas zo veel kan uitmaken, maar je kunt het ook anders zien: een camera is eigenlijk gewoon een doos met een gaatje. Velen kopen een nieuwe camera om dan tot de ontdekking te komen dat hun foto's niet wezenlijk zijn veranderd. Anno 2017 zijn ook heel veel camera’s ongelooflijk goed, ondanks hun specifieke sterktes en zwaktes, en ze zijn ook veel beter dan de apparatuur waar professionals vroeger mee werkten en toch de meest schitterende foto’s mee maakten.
Comfort en gemak
Een camera is natuurlijk geen kledingstuk, maar de vraag hoe een specifiek model in de hand ligt, is zeker niet onbelangrijk. Vaak wordt hier snel aan voorbijgegaan, terwijl het van grote invloed is op het gebruiksplezier en de mogelijkheid om snel en gemakkelijk settings te veranderen. De glans van een nieuwe aankoop vervaagt snel, maar dat geldt niet voor eventuele irritaties over een oculair (kijkglas), het menu, de bediening, en de plaatsing van de knoppen. Wat voor jou het beste is, kun je echter alleen zelf vaststellen. Probeer een aankoop dus bij voorkeur eerst uit in de winkel. Een miskoop is anders zo gemaakt.
Goedkoper en een maatje kleiner
Overweeg om een ouder model te kiezen. Dat is vaak goedkoper, en het verschil is minder groot dan de marketing van fabrikanten je wil doen geloven. Sluit de basismodellen niet bij voorbaat uit. Gevorderden kiezen vaak voor geavanceerdere modellen, maar voor een belangrijk deel is dat terug te voeren op functionaliteiten die beginners nooit gebruiken. Denk aan de mogelijkheid om lenzen te kalibreren voor een specifieke camera. Zoiets is minder relevant als je alleen lenzen met een klein diafragma (f/3.5-f5.6) hebt, want de autofocus is dan ook minder foutgevoelig door de grotere scherptediepte. Professionals waarderen vaak de grotere instelbaarheid van de geavanceerdere modellen, omdat ze finetuning bieden voor een optimale kwaliteit. Voor beginners is dat meestal een brug te ver.
Tot slot
Uiteindelijk is de echte winst vooral te vinden in lenzen, lichttechniek en de nabewerking. Technisch gezien wel te verstaan. De creatieve kant is een ander verhaal. Zowel TIME Magazine als Vogue hebben op de cover foto’s geplaatst die met een smartphone zijn gemaakt, en hoewel daar wel iets op valt af te dingen, is de boodschap duidelijk: zoek de winst vooral in je skills en visie. Dat levert meer op. Pluspunt: het geld dat je hierdoor overhoudt, kun je mooi besteden aan bijvoorbeeld... een verre vakantie. ;-)